پالس عراقچی

فرارو-عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در یک گفتگوی تلویزیونی شرکت کرد و ضمن رد ادعای رسانه‌های آمریکایی مبنی بر دیدار ایلان ماسک با سفیر ایران در سازمان ملل، گفت: «ابراز علاقه از سمت کشور‌های اروپایی برای شروع مذاکرات وجود دارد و ما احتمالا به‌زودی کار را انجام خواهیم داد.»

به گزارش فرارو، عراقچی درباره ارتباط با اروپایی‌ها هم گفت در دولت آقای پزشکیان هم تلاش کردیم در نیویورک این مذاکرات انجام شود و کشور‌های اروپایی هم استقبال کردند و دولت آمریکا هم در چارچوب مذاکرات مسقط که به صورت غیرمستقیم با طرف عمانی صورت می‌گیرد و در دوره شهید رئیسی آغاز شده بود، از آن استقبال کرد. ابراز علاقه شد هر ۲ مسیر آغاز شود، ما آماده آغاز مذاکرات بودیم که با تحولات لبنان همراه و متوقف شد. الان ابراز علاقه از سمت کشور‌های اروپایی برای شروع مذاکرات وجود دارد و ما احتمالا بزودی کار را انجام خواهیم داد، اما مذاکره مسقط متوقف است و دولت جدید آمریکا باید تصمیم خود را بگیرد.»

با توجه به این که از آغاز به کار دولت چهاردهم تاکید زیادی بر توسعه روابط با کشور‌های مختلف و رفع تحریم‌ها انجام شده، اکنون پرسش‌هایی در خصوص چگونگی تحقق این وعده‌ها در سایه بررسی سخنان وزیر امور خارجه ایران مطرح است. محسن جلیلوند تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

محسن جلیلوند به فرارو گفت: «مسئله ما با اتحادیه اروپا و آمریکا بسیار پیچیده است. به ویژه با توجه به این که درست است که آقای عراقچی، بر لزوم افزایش روابط تاکید کرده اند، اما باید ببینیم بعد از سر کار آمدن ترامپ، چه اتفاقاتی خواهد افتاد و تصمیم گیری‌ها به کدام سمت می‌رود. اگر سخنان آقای عراقچی را به عنوان پالس مثبت ایران برای توافق ارزیابی کنیم، مسئله این است که ما بار‌ها از این پالس‌ها داده ایم. پیشتر و در دولت آقای خاتمی هم این نوع پالس را داده ایم. اما گاهی اوقات شرایط به سمتی می‌رود یا اتفاقاتی رخ می‌دهد که همه چیز به هم میریزد. در دیپلماسی، این عملکرد است که بهتر دیده می‌شود نه نوع سخنان. به هر حال دیپلمات‌ها در عرصه دیپلماسی سخنانی را مطرح می‌کنند که گرچه حائز اهمیت است، اما چشم همه به سمت بازتاب این سخنان در بخش رفتاری خواهد بود. این را نیز در نظر داشته باشیم که بخشی از تصمیمات در بخش‌های بالاتر نظام گرفته می‌شود.»

وی افزود: «با این وجود نمی‌توانیم بگوییم فرق نمی‌کند چه شخصی رئیس جمهور باشد یا رئیس جمهور قدرت ندارد. آقای پزشکیان کاندیدای ریاست جمهوری شد تا تغییر ایجاد کند و در سیاست‌های کشور تحولات و چرخش‌هایی ایجاد کند. اما این تغییرات و چرخش‌ها تا حد زیادی به عوامل محیطی وابستگی دارد و همه متغیر‌ها در دست رئیس جمهور نخواهد بود. وقتی اقای پزشکیان رئیس جمهور شد، برخی اتفاقات سریالی غیرمترقبه هم رخ داد. مثلا انتظار نمی‌رفت که ایران و اسرائیل وارد یک تنش جدی شوند. یا هیچکس تصور نمی‌کرد در روزی که مراسم تحلیف رئیس جمهور انجام شد اسماعیل هنیه ترور شود و مدتی بعد نیز حسن نصرالله مورد حمله قرار گیرد. این اتفاقات غیرقابل پیش بینی بود، اما تاثیر مستقیمی بر وضعیت بعدی دولت گذاشت. با همه این‌ها درباره انتخاب مجدد ترامپ به عنوان رئیس جمهور نمی‌توانیم با اطمینان بگوییم قابل پیش بینی نبود. به هر حال حداقل از یک سال قبل این سناریو وجود داشت و حدس زده می‌شد که ترامپ رئیس جمهور بعدی ایالات متحده باشد؛ بنابراین شاید بد نبود ما هم در این زمینه برنامه ریزی‌هایی می‌کردیم.»

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در ادامه گفت: «حقیقت این است که دولت تصمیم گیرنده اصلی حوزه سیاست خارجی کشور نیست و همانطور که رهبری هم اشاره کرده اند دولت مجری است و تصمیم گیری‌های اصلی در سطح بالای نظام جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود. درست است که زمان ما محدود است، اما باید به این پرسش هم پاسخ داده شود که دقیقا قرار است چه تغییری ایجاد کنیم. ما باید اولویت‌ها را مشخص کرده و بعد ببینیم در کدام بخش چه ابزار‌هایی داریم و می‌خواهیم چگونه این مشکلات را حل کنیم. مسئله اسرائیل را هم به هیچ وجه نمی‌توانیم دست کم بگیریم، اسرائیل به دنبال بهانه تراشی و تشدید تنش با ایران است و اتفاقا با توجه به حضور رافائل گروسی در ایران و تلاش جدید ما برای حل مسائل با آژانس، نمی‌توانیم بی گدار به آب بزنیم.»

وی افزود: «چالش ما با اروپا نیز در جای خود باقیست و اخیرا با آلمان که یکی از مهمترین کشور‌های اروپایی است درگیر تنش شده ایم. این نظریه هم که بگوییم اروپا به خاطر مسئله اوکراین با آمریکا درگیر است، پس این موضوع امتیازی برای ما است، نیز به نوعی اشتباه محسوب می‌شود، بحث اوکراین با ما در خاورمیانه فرق می‌کند. اوکراینی‌ها مسائل دیگری دارند و ما مسائل دیگری داریم. این موضوع اصلا قابل مقایسه نیست و نباید به هم ربط دهیم. بعید است که اروپایی‌ها به خاطر مسئله اوکراین به ما امتیاز خاصی بدهند.»

منبع محتوی که خوانده اید